“IF YOU CAN CONTROL WATER, YOU CAN CONTROL EVERYTHING”: PEMBANGUNAN SUMBER AIR MENTAH DI NEGERI KEDAH, 1957-1992 “IF YOU CAN CONTROL WATER, YOU CAN CONTROL EVERYTHING”: THE DEVELOPMENT OF RAW WATER RESOURCES IN THE STATE OF KEDAH, 1957-1992)

Authors

  • Mohd Firdaus Abdullah Bahagian Sejarah Pusat Pengajian Ilmu Kemanusiaan (PPIK) Universiti Sains Malaysia (USM)

Abstract

Abstrak 

Dasawarsa ini, negeri Kedah dilihat mempunyai sumber air mentah yang baik dan sepatutnya mencukupi bagi digunakan untuk penyaluran dan agihan bekalan air di seluruh negeri tersebut. Malah sumber air mentah dari negeri ini dilihat telah menjadi isu polemik sensasi negara apabila berlakunya pertikaian terhadap penggunaan sumber air mentah dari Empangan Muda yang sekian lama digunakan oleh Pulau Pinang tanpa bayaran. Melalui situasi yang dinyatakan, ia jelas menunjukkan isu mengenai masalah kekurangan bekalan air di negeri Kedah tidak seharusnya berlaku ekoran negeri ini mempunyai sumber air mentah yang baik dan sekian lama memberi nyawa kepada negeri jiran seperti Pulau Pinang dan Perlis. Malah situasi ini juga menampakkan bahawa, pembangunan sumber air mentah di negeri Kedah pada masa lampau telah dibangunkan dan dirancang berdasarkan keperluan yang hidup pada masa kini.  Maka, artikel ini ingin mempersembahkan bagaimana ketersediaan sumber air mentah di negeri Kedah mempengaruhi tindakan dan pemikiran Kerajaan Kedah dalam membangunkan sistem bekalan air mentah di negeri Kedah bermula pada tahun 1957 sehingga tahun 1992. Hasil penyelidikan ini mendapati Kerajaan Kedah berjaya membangunkan sistem bekalan air mereka meskipun sektor bekalan air di negeri tersebut telah diswastakan sepenuhnya pada tahun 1992. Malah kejayaan membangunkan sistem bekalan air yang dilihat mendahului negeri-negeri di utara Malaysia sepatutnya membuatkan negeri Kedah kaya, berkuasa, dominan dan mempunyai perkembangan ekonomi yang baik pada masa kini.  Namun begitu, negeri Kedah kekal menjadi antara negeri yang mempunyai hasil negeri yang terendah di Malaysia meskipun mempunyai kelebihan dalam sumber air mentah sejak sekian lama. 

Kata kunci: Kedah, bekalan air, domestik, pengeluaran, sumber air mentah, kerajaan negeri.

 

Abstract 

In decades, the state of Kedah is seen to acquire a valuable source of raw water, which should be sufficient to channel and distribute the water supply throughout the state. However, this issue had been subjected to controversial arguements in the country due to the dispute over the use of raw water source from the Muda Dam, which has long been utilized by Penang without any payment. With this in mind, allegedly the lack of raw water supply in Kedah should not occur since the state has abundant source of raw water and had been supplying water to neighboring states, such as Penang and Perlis for centuries. This proves that the government of Kedah had devise a plan for the development of raw water resources in the state of Kedah in the past based on the needs of life today. Therefore, this article presents how the availability of raw water resources in Kedah had influenced the actions and thinking of the Kedah Government in developing the water supply system of the state beginning from 1957 until 1992. The results of this study show that the Government of Kedah had succeeded in developing its water supply system despite the sector being fully privatized in 1992. As a matter of fact, they had also succeeded in developing a water supply system that is ahead of other states in northern Malaysia. This should have made the state of Kedah a rich, powerful and dominant state with good economic growth and ties today. Unfortunately, Kedah still remains as one of the states with the lowest state revenue in Malaysia despite having an advantage in raw water resources for a long time. 

Keywords: Kedah, water supply, domestic, production, raw water, state government

References

Afifuddin Omar. 1990. Perhubungan dan Penyertaan Rakyat dalam Program dan Projek Pertanian Kedah. Kedah: Lembaga Kemajuan Wilayah Kedah (KEDA).

Ahmad Zubir Ibrahim, Chamhuri Siwar. 2012. Kawasan Pengairan Muda: Merentasi Masa Menyangga Keselamatan Makanan Negara. Jurnal Pengurusan Awam 9(2): 69-90.

Bipin A/L Babulal, Khairi Ariffin. 2019. The Role Of Public Work Department On The Network System In Perak During British Colonial Era, 1874-1941. International Journal of Modern Trends in Social Sciences 2(8): 141-148.

Federation Of Malaya, Annual Report Of The Public Work Department For The Year 1958.

https://www.google.com/maps/place/Bukit+Pinang+Water+Treatment+Plant/@6.1995396,100.429975,873m/data=!3m1!1e3!4m5!3m4!1s0x0:0xd8d83724b1aa2209!8m2!3d6.2018781!4d100.4294455 [15 Jun 2021].

https://www.google.com/maps/place/Pinang+Tunggal+Water+Treatment+Plant/@5.5712387,100.5007058,974m/data=!3m2!1e3!4b1!4m5!3m4!1s0x304ad6c10b7e29bb:0xe4a3df521b78decb!8m2!3d5.5712387!4d100.5028945 [15 Jun 2021].

https://www.google.com/maps/place/Empangan+Muda,+K13,+08210+Kuala+Nerang,+Kedah/@6.1153687,100.8532584,973m/data=!3m2!1e3!4b1!4m5!3m4!1s0x31b4bb2546bc65cb:0xf7c8af9a2958c88b!8m2!3d6.1153687!4d100.8554471 [15 Jun 2021].

http://www.mada.gov.my/?page_id=2204&page=3 [15 Jun 2021].

http://www.mada.gov.my/?page_id=2204&page=4 [15 Jun 2021].

https://www.satokogyo.com.my/business/detail/id=76 [15 Jun 2021].

Jabatan Kerja Air Kedah Utara dan Sejarah P.K.N.K. Arkib Negara Malaysia Cawangan Negeri Kedah/Perlis, 1992.

JKR Kedah. 2015. Sejarah JKR Kedah. http://www.jkrkedah.gov.my/index.php/info-jabatan/sejarah-jkr-kedah [23 April 2021]

JKR (K) 37/165 Bekalan Air Kedah Utara, Peringkat IV.

JKR (K) 152/2 JD. 2 Upacara Pembukaan Rasmi Loji Pembersih Air Pinang Tunggal.

JKR (K) 1108/1, Laporan Tahunan JKR meliputi Tahun 1981 Untuk Bekalan Air.

JKR (K) 5404/3, Anggaran Perbelanjaan bekalan Air Negeri Kedah, 1975, 1976, 1977, 1978, 1979, 1980.

JKR (K) 5595, Monthly Progress Report-May 1981, Bekalan Air Ahning Peringkat I.

JKR (K) 5595, Perkara-Perkara Am Berkenaan Dengan Penyata-Penyata Lapuran Berangan AM. 472, AM. 471, KEW. 280, JKR. 15 dan lain-lain.

Kajian Punca-Punca Air Negeri Kedah/Perlis/Pulau Pinang (Water Research Study). Kedah: UPEN.

Kedah Bertambah Maju, 1961-1965. Jawatankuasa Pembangunan Luar Bandar Negeri Kedah Dengan Kerjasama Pejabat Kemajuan Negeri.

Kedah Valley Development Project (KVDP), Disember 1980, Infrastructure Working Committee, State Economic Planning Unit Kedah, Wisma Negeri Alor Setar.

Laporan Kemajuan Projek-Projek Bekalan Air (Kewangan), JKR Negeri Kedah, 1981.

Laporan Pemeriksaan Rancangan Struktur Alor Setar, Majlis Perbandaran Kota Setar, 1987.

Laporan Pemeriksaan Rancangan Struktur Langkawi 1985-2005, Majlis Daerah Langkawi.

Laporan Tahunan Jabatan Kerja Raya Kedah 1972.

Laporan Tahunan 1989, JKR Kedah Darulaman.

Lim Tong Peng, JKR Kedah, Laporan Tahunan 1973.

M. Sharifudin, Zati Sharip. 2020. Fisheries Practices and Fish Diversity in Muda and Beris Lakes: A Preliminary Survey Study. Geografia-Malaysian Journal of Society and Space 16(1): 1-12.

M. R. D. (D) 470/5, Rural Development, Local Council Areas, Kedah.

M. R. D. (D) 356/6, Rural Water Supplies-Kedah. Malaysia Year Book 1970, Malaysia Government.

Mohd Firdaus Abdullah, Arba’iyah Mohd Noor. 2019. Kerjasama Kedah Dan Perlis Dalam Pembangunan Sistem Bekalan Air Domestik Di Negeri Perlis, 1969-1978. Jebat: Malaysian Journal of History, Politics & Strategic Studies 45(1): 56-78.

Mohd Firdaus Abdullah, Arba’iyah Mohd Noor. 2019. Pelaksanaan Rancangan Bekalan Air Luar Bandar di Negeri Kedah, 1909-1957. International Journal of the Malay World and Civilisation 7(1): 55 – 67.

Mohd Firdaus Abdullah, Arbaiyah Mohd Noor. 2019. The 20th Century Domestic Water Supply in Alor Setar, Kedah. Jebat: Malaysian Journal of History, Politics & Strategic Studies 46(2): 240-271.

Mohd Firdaus Abdullah, Arbaiyah Mohd Noor. 2020. Pembangunan Bekalan Air Domestik di Negeri Kedah, 1957–1992. Kajian Malaysia 38(1): 89-113.

Moo Hooi Ping, Joseph M. Fernando. 2018. The Role of The Public Works Department in The Development and Administration of Waterworks In Kuala Lumpur, 1900-1941. SEJARAH: Journal of the Department of History 27(1): 26-42.

Muhammad Aslah Akmal Azmi & Mohd Samsudin. 2018. Propaganda British di Tanah Melayu Pada Zaman Perang Dunia Pertama (1914-1916). Jurnal Komunikasi: Malaysian Journal of Communication 34(4): 19-41.

Nik Fuaad Nik Abllah. 1990. Bekalan Air, Pembentungan dan Pengairan. Pulau Pinang: Penerbit Universiti Sains Malaysia (USM).

Nordin Sakke, Hamirdin Ithnin, Mohd Hairy Ibrahim, Tuan Pah Rokiah Syed Hussain. 2016. Kemarau Hidrologi dan Kelestarian Sumber Air di Malaysia: Kajian Analisis Sifat Lembangan Langat, Selangor. Geografia-Malaysian Journal of Society and Space 12(7): 133-146.

Olanrewaju, R. M., Adedoyin, F., Akpan, G. P. 2019. Evaluation of Climate Variability Impact on Sources of Water Supply. Geografia-Malaysian Journal of Society and Space 15(3): 57-75.

Penjadualan Semula Pinjaman Sektor Bekalan Air, 2017-(102B/1995/045).

Penyata Yang Amat Berhormat Dato’ Menteri Besar Bagi Tahun 1962, Kerajaan Negeri Kedah.

Penyata Yang Amat Berhormat Dato’ Menteri Besar Bagi tahun 1965, Kerajaan Negeri Kedah.

Penyata Rasmi Mesyuarat Dewan Negeri Yang Kedua, Mesyuarat Yang Keempat, Persidangan Yang Ketiga, 25 March 1967.

Penyata Rasmi, Mesyuarat Dewan Negeri Kedah Yang Kelima, Mesyuarat Kali Kedua, Penggal Persidangan Yang Kedua, 2-4 September 1979.

Perangkaan Penting dan Maklumat Am Bagi Perkhidmatan Perubatan dan Kesihatan Negeri Kedah, 1975-1982.

P.S.U (KEDAH) 383-1376, Petition Regarding Rates Charged On Water Consumed for Dosmectic Purposer, 1956.

Rancangan Malaysia Ketiga 1976-1980, Bekalan Air, Pengarah JKR Kedah.

Report by Messrs. Steen Sehested & Partners, Vattenbyggnadsbran (VBB), The State Government of Kedah Federation of Malaya,

Report On the Development of The Alor Star Water Supply, September 1962.

Warta Negara Kedah, Julai 1979.

Warta Negeri Kedah, Ogos 1988.

Downloads

Published

2021-06-30

Issue

Section

Environment & Landscape