KEARIFAN TEMPATAN MASYARAKAT MELAYU DALAM TIUPAN TETUANG (MALAY LOCAL KNOWLEDGE IN TETUANG BLOWING)

Abstract

Abstrak 

Tetuang merupakan alat yang mengeluarkan bunyi dan diperbuat daripada tanduk kerbau. Kebiasaannya tetuang digunakan oleh golongan nelayan di pantai timur semenanjung sebelum dan selepas mereka keluar ke laut. Selain itu, terdapat juga beberapa fungsi lain tetuang yang tidak diketahui oleh masyarakat masa kini disebabkan arus pemodenan dan penggunaan tetuang yang terbatas. Oleh yang demikian, makalah ini akan membincangkan tentang penggunaan tetuang dan tujuan tetuang ditiup oleh masyarakat lalu berdasarkan sumber lisan dan juga penulisan oleh beberapa aktivis kebudayaan. Hasil daripada kajian ini mendapati bahawa banyak penggunaan tetuang yang masih tidak diketahui oleh masyarakat masa kini selain digunakan oleh golongan nelayan. Penggunaan tetuang dalam kehidupan masyarakat Melayu lampau menunjukkan kearifan tempatan masyarakat Melayu dengan menggunakan sumber yang berada di sekeliling mereka untuk membuat sesuatu yang berguna dalam kehidupan seharian mereka 

Kata kunci: Tetuang, erofon, kearifan tempatan, alat perhubungan, pemakluman

 

Abstract 

Tetuang is a device made of buffalo horn that emits sound. Tetuang is usually used by fishermen on the east coast of Peninsular Malaysia before and after they go out to sea. Apart from that, there are also some other functions of the tetuang which are unknown by today's society due to modernization, where the utilization of tetuang is limited. Therefore, this paper will discuss the use of tetuang and the purpose of blowing it in a community in the past based on oral sources as well as writings by several cultural activists. The analysis and findings shows that the various function of the tetuang is still unknown to the community today other than being used by fishermen. However, the utilization of the tetuang in the past by local Malay community portrays the locals discernment to use resources around them to produce  useful items in their daily lives. 

Keywords: Tetuang, aerophone, local genius, communication tool, notification