PERKEMBANGAN ILMU TAFSIR MERENTAS ZAMAN

Nur Zahidah Che Mohamed, Mohd Nazri Ahmad, Nor Syamimi Mohd

Abstract


Ilmu penafsiran al-Qur’an telah berkembang seiring dengan penurunan wahyu. Perkembangannya bermula dengan Rasulullah s.a.w sebagai perintis dalam bidang keilmuan ini mula menafsirkan al-Qur’an. Baginda s.a.w telah meletakkan garis panduan bagi memandu umat manusia dalam penafsiran al-Qur’an iaitu menafsirkan al-Qur’an dengan al-Qur’an, al-Sunnah, pendapat sahabat dan tabicin. Artikel ini bertujuan membincangkan sejarah perkembangan ilmu tafsir seterusnya meneliti metode yang digunakan dalam penafsiran al-Qur’an. Metodologi kajian ini adalah berbentuk kualitatif yang menggunakan reka bentuk analisis kandungan. Data dikumpul secara analisis dokumen dan dianalisis secara deskriptif. Hasil kajian mendapati bahawa metode pentafsiran al-Qur’an berkembang mengikut keperluan arus perdana dalam kalangan masyarakat adalah lebih berfokus dan mudah diterima serta diaplikasikan dalam kehidupan. Kajian ini memberi implikasi kepada para pengkaji dan masyarakat untuk lebih mudah berinteraksi dengan al-Qur’an.


Full Text:

PDF

References


Abū Hayyān, Muhammad bin Yūsūf. 2010. Al-Bahr Muhīţ fī al-Tafsīr. Beirut: Dār al-Fikr.

Abu Syuhbah, Muhammad bin Muhammad. 1408. al-Israiliyyāt wa al-Mauḍūcāt fī Kutub al-Tafsīr. Kaherah: Maktabah al-Sunnah.

Afrizal Muhammad Nur. 2020. Muatan Aplikasi Tafsir bi al-Ma’tsur dan bi al-Ra’yi: Telaah Kitab Tafsir Thahir Ibnu ‘Asyur dan M. Quraish Shihab. Yogyakarta: Kalimedia.

______________. 2015. Khazanah dan Kewibawaan Tafsir Bi al-Ma’tsur. Riau: Asa Riau.

Al-‘Ak, Khalid Abdul Rahman. 1986. Usūl al-Tafsīr wa Qawāciduhū. Beirut: Dār al-Nafā’is.

Al-Aṣfahāni, Abu al-Hussain bin Muhammad al-Raghib. 2017. Al-Mufradāt fī Gharīb al-Qur’ān. Kaherah: Dār Ibn Jawzi.

Al-Dhahabi, Muhammad Hussain. 2012. Al-Tafsīr wa al-Mufassirūn. Kaherah: Dār al-Hadith.

Al-Halabi, Ahmad bin Yusuf al-Samin (757H). 1996. ‘Umdah al-Huffāẓ fī Tafsīr Asyraf al-Alfāz. Jil. 3 (al-Ẓā – al-Kaf). Beirut: Dar al-Kutub al-‘Alamiyyah.

Al-Kalbī, Muhammad Ahmad Juzaci, t.th. al-Tashīl li cUlūm al-Tanzīl. Beirut: Dār al-‘Arabiyyah.

Al-Khatīb, Ahmad Sacad. 2010. Mafātih al-Tafsīr. Arab Saudi: Dār al-Tadmuriyyah.

Al-Naisabūrī, Ali bin Muhammad al-Wāhidi. 1995. Al-Waṣīt fi Tafsīr al-Qur’ān al-Majīd. Beirut: Dār al-Kutub al-‘Alamiyyah.

Al-Namīr, Abd. Al-Muncim. 1985. ‘Ilm al-Tafsīr. Kaherah: Dār al-Kutub al-Islamiyyah.

Al-Qattān, Manna’ Khalil. 2000. Mabāhith fi cUlūm al-Qur’ān. Kaherah: Maktabah Wahbah.

Al-Rūmi, Fahd bin Abd Rahman. 1998. Buhūth fī Usūl al-Tafsīr wa Manāhijuhū. Riyadh: Maktabah Taubah.

Al-Suyūti, Abu al-Fadl Jalaluddin Abd Rahman bin Abi Bakar, t.t. Al-Itqān fī cUlūm al-Qur’ān. Arab Saudi: al-Mamlakah al-cArabiyyah al-Sucūdiyyah.

Al-Wāhidi, Abū Hasan Ali bin Ahmad. 1430. Al-Tafsīr al-Basīţ. Riyadh: Jamicah al-Imām Muhammad bin Sucūd al-Islamiyyah.

Al-Zurqāni, Muhammad Abd Al-Azīm. 1943. Manāhil al-‘Irfān fī ‘Ulūm al-Qur’ān. Jil. 1. Kaherah: Matbacah ‘Isa al-Bābi al-Halabi.

Amirulloh Sain Asari. 2016. History and Development of Tafsir in Southeast Asia: Indonesia, Malasia, Brunei Darussalam, Singapore and Thailand. Jurnal Warastsah, Vol. 01, Nom. 02, Disember 2016.

Badar, Abdullah Abu al-Sucūd. 2000. Tafsīr al-Ṣahābah. Beirut: Dār Ibn Hazm.

cImad, Ali Abd al-Samic Hussin. 2016. al-Taisīr fi Usūl wa Ittihājat al-Tafsīr. Iskandariah: Dār al-Imān.

Erwati Aziz & Nasruddin Baidan. 2018. Perkembangan Tafsir al-Qur’an di Asia Tenggara. Master Dissertation: Institut Agama Islam Negeri Surakarta.

Fauzi bin Deraman (Dr.) & Mustaffa bin Abdullah. 2010. Pengantar Usul Tafsir. Akademi Pengajian Islam, Universiti Malaya: Intel Multimedia and Publication.

Haziyah Hussin & Latifah Abdul Majid. 2013. Early Development of Quranic Exegesis in Malaysia dalam International Journal of Asian Social Science, 3 (8): 1732-1744.

Hujair, A. H. Sanaky. 2008. Metode Tafsir: Perkembangan Metode Tafsir Mengikuti Warna atau Corak Mufassirin. Al-Mawarid, edisi XVIII (18). Hlm. 263-284. Yogyakarta: Universitas Islam Negeri (UIN) Sunan Kalijaga.

Ibn Kathīr, Abū al-Fida’ Ismail bin Kathir, t.t. Tafsīr al-Qur’ān al-‘Aẓīm. Kaherah: Dār Ihya’ al-Kutub al-cArabiyyah.

Ibn Manẓūr, Muhammad bin Mukarram (711H). 2010. Lisān al-‘Arab. Jil. 9: al-Fa’. Beirut: Dār Sādir.

Ibn Taimiyyah, Taqiyuddin Ahmad bin Abdul Halim. 1994. Muqaddimah fī Usūl al-Tafsīr, cet.1. Beirut: Dār Ibn Hazm.

___________.1980. Muqaddimah fī Usūl al-Tafsīr. Beirut: Dār Maktabah al-Hayah.

Ismail Yusof. 1995. Perkembangan Pengajian dan Penulisan Tafsir di Malaysia. Kuala Lumpur: PhD Thesis, University of Malaya.

Johns, L. Anthony H. 2008. Tafsir al-Qur’an di Dunia Indonesia-Melayu: Sebuah Penelitian Awal. Kuala Lumpur: Melayu Publisher.

Khatib al-Baghdādi, Abu Bakar Ahmad bin Ali bin Thabit. 1975. Al-Rihlah fi Ţalab al-Hadīth. Beirut: Dār Kutub al-cAlamiyyah.

M. Quraish Shihab. 1984. Metode Penyusunan Tafsir yang Berorientasi pada Sastra, Budaya dan Kemasyarakatan. Indonesia: IAIN Alauddin.

Mazlan Ibrahim, Jawiah Dakir dan Muhd. Najib Abdul Kadir. 2018. Pengenalan Tokoh-Tokoh Dan Kitab Tafsir Melayu Ulama Nusantara. Bangi: Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia.

Mohammad Redzuan Othman. 2005. Islam dan Masyarakat Melayu - Peranan dan Pengaruh Timur Tengah. Kuala Lumpur: Penerbit Universiti Malaya.

Muhammad Amal Fathullah & Muhd Najib Abduk Kadir. 2020. Corak Penulisan Tafsir di Indonesia Abad ke-21 (2001-2019). Jurnal al-Turath; Vol. 5, No. 2; 2020.

Mustafa Muslim. 2000. Mabāhith fī al-Tafsīr al-Muḍūcī. Damsyiq: Dār al-Qalam.

Mustaffa Abdullah & Abdul Manan Syafi’i. 2009. Khazanah Tafsir di Nusantara: Penelitian Terhadap Tokoh dan Karyanya di Malaysia, Brunei Darusslam, Singapura dan Thailand. Jurnal Penelitian Sosial Keagamaan. 1 (25): 31-46.

_____________. 2009. Khazanah Tafsir di Malaysia. Kuala Lumpur: Akademi Pengajian Islam Universiti Malaya.

Nabir, A. 1976. Maahad Ihya’ Assyarif Gunung Semanggol 1934-1959. Kuala Lumpur: Department of History UKM.

Nashruddin Baidan. 1998. Metodologi Penafsiran al-Qur’an. Yogyakarta: Pustaka Pelajar Offset.

Nur Azawani Azhari & Wan Hilmi Wan Abdullah. 2022. Metodologi Pentafsiran M. Quraish Shihab Dalam Tafsir Lubab. Jurnal al-Turath; Vol.7, No. 02; 2022.

Siti Wahidah Mustapa & Muhd Najib Abdul Kadir. 2017. Corak Penulisan Tafsir di Malaysia Abad ke-21 (2001-2015). Jurnal al-Turath; Vol. 2, No. 1; 2017.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.


__________________________________________________________

Research Centre for al-Quran and al-Sunnah
Faculty of Islamic Studies
The National University Of Malaysia
43600 UKM Bangi, Selangor Darul Ehsan, Malaysia
Tel: +60 3 8921 4405 | Fax: +60 3 8921 3017
Email: alturathjournal@gmail.com

 

Copyright ©2016 Centre of Islamic Heritage Sustainability, UKM