GANGGUAN KESIHATAN MENTAL BERKAITAN PEMBELAJARAN DALAM TALIAN DAN KAEDAH MENGATASI MENURUT PERSPEKTIF ISLAM
Abstract
Kehadiran COVID-19 yang melanda seluruh dunia telah mengubah sistem pembelajaran daripada pembelajaran secara bersemuka kepada pembelajaran dalam talian di setiap peringkat sama ada peringkat sekolah mahupun di peringkat pengajian tinggi. Walau bagaimanapun, pembelajaran secara dalam talian bukanlah suatu perkara yang mudah kepada mahasiswa malah ia meninggalkan pelbagai kesan antaranya gangguan kesihatan mental sekiranya tidak diuruskan dengan baik. Permasalahan yang berlaku terhadap mahasiswa sepanjang menjalani pembelajaran dalam talian adalah melibatkan masalah psikologi seperti kebimbangan, stres, gangguan emosi dan kemurungan untuk beradaptasi dengan norma baharu. Objektif kajian ini adalah untuk mengenalpasti masalah kesihatan mental yang dialami oleh mahasiswa sewaktu menjalani pembelajaran dalam talian dan menganalisis kaedah yang dilakukan oleh mahasiswa bagi mengatasi masalah kesihatan mental sewaktu menjalani pembelajaran dalam talian daripada perspektif Islam. Kajian ini menggunakan kajian kuantitatif dengan reka bentuk kajian tinjauan melalui pensampelan kesenangan (convenience sampling). Seramai 50 orang responden telah dipilih untuk melengkapkan kajian ini yang terdiri daripada mahasiswa Universiti Kebangsaan Malaysia. Hasil kajian mendapati gangguan kesihatan mental mahasiswa sepanjang menjalani pembelajaran dalam talian berada dalam keadaan yang terkawal. Kajian juga mendapati antara kaedah pengurusan mental menurut perspektif Islam yang diamalkan oleh pelajar seperti mengadu kepada Allah, berdoa, mendekatkan diri kepada Allah, berzikir, solat, mensyukuri nikmat Allah dan beristighfar.
References
Abdul Rashid Abdul Aziz, Amin AlHaadi Shafie, Umi Hamidaton Mod Soffian Lee & Raja Nur Syafiqah Raja Ashaari. 2020. Strategi pembangunan aspek kesejahteraan kendiri bagi mendepani tekanan akademik semasa wabak COVID-19. Malaysian Journal of Social Sciences and Humanities 5(12) : 16-30.
Ahmad al-Munzir Ridzuan. 2020. Kajian Tinjauan Impak Pandemik COVID-19 Terhadap Tahap Kesediaan Pelajar Kolej Komuniti Lahad Datu Bagi Pembelajaran Secara Atas Talian. Seminar Pembelajaran Sepanjang Hayat Peringkat Kebangsaan (SPSH2020): 11-20
Ahmad Munawar Ismail & Mohd Nor Shahizan Ali. 2020. Mengenali Kuantitatif & Kualitatif Dalam Penyelidikan Pengajian Islam. Bangi: Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia.
Che Zarrina Sa’ari. 2001. Penyakit gelisah (anxiety/al-halu’) dalam masyarakat islam dan penyelesaiannya menurut psiko-spiritual Islam. Jurnal Usuluddin 14: 1–22.
Hafidzul Hilmi Mohd Noor. 2020. Belajar Dalam Talian Hingga 31 Disember. Metro. Laman sesawang rasmi Harian Metro, dicapai pada 9/11/2021, https://www.hmetro.com.my/mutakhir/2020/05/583080/belajar-dalam-talian-hingga-31-disember.
Haizvanie Muhamed Ganasan &Norzaini Azman. 2021. Kesihatan mental dan motivasi pelajar semasa pembelajaran dalam talian sepanjang pandemik COVID-19. Malaysian Journal of Social Sciences and Humanities (MJSSH) 6(10): 25-40.
Intan Nurhaila Meor Safari, Norlija Kassim, Nur Falihin Iskandar, Mohamad Haazik Mohamed & Mohd Yusof Hj.Abdullah. 2011. Tahap pengetahuan mengenai kesihatan mental dalam kalangan pelajar institut pengajian tinggi awam (IPTA): Kajian kes di UKM, Bangi. Jurnal Personalia Pelajar (14): 37-44.
Md. Daud Ismail, Nur Syuhada Md Zain & Roshayati Abdul Hamid. 2016. Pembelajaran-e, tekanan dan komitmen belajar dalam kalangan pelajar sains sosial di Universiti Kebangsaan Malaysia. Jurnal Personalia Pelajar 19(1): 55-64.
Mohd Fairuz Jafar, Zetty Akmar Amran, Mohd Faiz Mohd Yaakob, Mat Rahimi Yusof dan Hapini Awang. 2020. Kesediaan Pembelajaran Dalam Talian Semasa Pandemik COVID-19. Seminar Darulaman 2020 Peringkat Kebangsaan: 404-411.
Mokmin Basri. 2012. Model Polisi Maklumat: Kes Malaysia. Tesis Doktor Falsafah. Fakulti Teknologi dan Sains Maklumat, Universiti Kebangsaan Malaysia.
Muhammad Nur Akmal Azizuddin & Intan Juliana Abd Hamid. 2020. 9 Fakta Mengenai COVID-19. Laman sesawang Sumber Informasi Perubatan COVID-19 , Universiti Sains Malaysia, dicapai pada 9/11/2021. http://covid19.kk.usm.my/index.php/artikel/bacaan-umum/79-9-fakta-mengenai-covid-19
Muhammad Wafi Ramli & Sharifah Rohayah Sheikh Dawood. 2020. Faktor tekanan dalam kalangan pelajar Universiti Sains Malaysia: Satu tinjauan awal. Journal of Social Sciences and Humanities 17 (7): 66-76.
Nur Ashidah Yahya & Fariza Md. Sham. 2020. Pendekatan tazkiyat al-nafs dalam menangani masalah kemurungan. Al-Hikmah 12(1): 3-18.
Norhayati Ya’acob. 2013. Kajian terhadap Faktor Kemurungan bagi Pelajar Darjah Empat, Darjah Lima dan Darjah Enam di Tiga Buah Sekolah Agama Daerah Johor Bahru, Johor Darul Ta’zim, Malaysia. Latihan Ilmiah. Fakulti sains Sosial Gunaan. Open University Malaysia.
Raja Nur Faznie Aida. 2020. Pembelajaran Online Boleh Beri Kesan Kesihatan Mental. Laman sesawang Sinar Harian, dicapai pada 7/11/2022. https://www.sinarharian.com.my/article/112917/KHAS/
Rohana Hamzah, Hafiz Salehan, Ahmad Muhaimin, Hadijah Ahmad, Mohd Suhardi Mad Jusoh & Fatmawati Latada. 2021. Kesihatan mental dan kecerdasan spiritual mahasiswa di universiti: Satu perbandingan antara tahun pengajian dan agama. International Journal of Humanities Technology and Civilization (IJHTC) 10 (3): 18-35.
Rosni Binti Wazir. 2020. Tuntutan Kesihatan Mental Menurut Maqasid Al-Sunnah. E-Prosiding: Persidangan Antarabangsa Isu-Isu Semasa Al-Quran Dan Hadis (THIQAH 2020): 1-14.
Salasiah Hanin Hamjah. 2018. Pendekatan Kaunseling Spiritual menurut Al-Ghazali. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Siti Balqis Mahlan & Muniroh Hamat. 2020. Pengajaran dan pembelajaran dalam talian semasa perintah kawalan pergerakan. SIG: e-Learning@CS 1: 14-22.
Sohana Abdul Hamid. 2019. Tahap Kesihatan Mental Dalam Kalangan Pelajar Institut Pengajian Tinggi: Kajian Literasi. E-Prosiding Persidangan Antarabangsa Sains Sosial dan Kemanusiaan 2019. Kolej Universiti Islam Antarabangsa Selangor: 329-336.
Soon, Mui Peng & Shahlan Surat. 2021. Kajian tinjauan sistematik: Pandemik COVID-19: Impak terhadap kesihatan mental pelajar. International Journal of Advance Research in Islamic Studies and Education 1(2): 98-108.
Vanderlind, R. 2017. Effect of mental health on student learning. Learning Assistance Review 22(2): 39-52.
Copyright (c) 2023 Al-Hikmah
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
