Pengekalan dan Peralihan Bahasa di Kuala Selangor: Analisis Geolinguistik
Language Maintenance And Shift In Kuala Selangor: A Geolinguistic Analysis
Abstract
ABSTRAK
Keunikan dialek-dialek yang wujud di Malaysia telah membuktikan bahawa kajian dialek merupakan suatu kajian bahasa yang menarik untuk diterokai. Bidang geolinguistik merupakan salah satu bidang multidisiplin yang berguna untuk memperlihatkan perubahan bahasa mahupun dialek sesuatu tempat. Kajian ini dilakukan bagi melihat pola pengekalan dan peralihan bahasa di Kuala Selangor dari sudut geolinguistik. Data leksikal kata ganti nama 'saya', 'kamu', dan 'mereka' yang menjadi fokus kajian. Data ini diperoleh melalui kaedah soal selidik dan temu bual dengan 131 orang responden yang terdiri daripada penduduk kampung di Kuala Selangor. Kaedah rakaman suara dan kaedah kepustakaan digunakan untuk memperoleh data yang sahih dan tambahan maklumat mengenai aspek dialek dan perisian GIS. Hasil kajian menunjukkan bahawa telah mula wujud peralihan bahasa dalam kalangan generasi muda di Kuala Selangor. Kebanyakan generasi muda ini lebih selesa menggunakan bahasa Melayu standard berbanding bahasa Jawa dan Banjar untuk berkomunikasi. Namun begitu, masih terdapat segelintir responden generasi muda boleh menguasai dan menggunakan bahasa Jawa dalam komunikasi harian selain generasi tuanya. Kesimpulannya, kajian ini memberikan pandangan yang komprehensif mengenai peralihan dan pengekalan bahasa di Kuala Selangor serta memberikan kesedaran terhadap kepentingan memelihara bahasa dialek sebagai warisan budaya.
Kata Kunci: geolinguistik, pengekalan, peralihan, Banjar, Jawa
ABSTRACT:
The uniqueness of the dialects existing in Malaysia has proven that dialect studies are an intriguing field to explore. Geolinguistics is one of the multidisciplinary fields that are useful in illustrating language changes and dialects in a particular area. This study was conducted to examine the patterns of language retention and shift in Kuala Selangor from a geolinguistic perspective, with a focus on the lexical data of pronouns 'saya' (I), 'kamu' (you), and 'mereka' (they). The data was obtained through questionnaires and interviews with 131 respondents consisting of village residents in Kuala Selangor. Sound recordings and literature methods were used to ensure accurate data collection, as well as to gather additional information on dialect aspects and GIS software. The study results indicate that language shift has begun among the younger generation in Kuala Selangor. Most of these young people are more comfortable using Standard Malay rather than Javanese and Banjar languages for communication. However, there are still a few young respondents who can master and use Javanese in their daily communication, in addition to their older generation. In conclusion, this study provides a comprehensive view of language shift and retention in Kuala Selangor and raises awareness of the importance of preserving dialects as cultural heritage.
Keywords: Geolinguistics, Linguistics, Banjar, Javanese, Isogloss