FUNGSI RUNDINGCARA BAGI MENGUKUHKAN HUBUNGAN PASANGAN BERMASALAH DALAM PERKAHWINAN
Abstract
Masalah hubungan yang timbul dalam perkahwinan boleh menjadikan pasangan lebih mengenali antara satu sama lain. Ia juga boleh menjadikan pasangan mengakhiri perkahwinan dengan perceraian. Terdapat pelbagai masalah hubungan dalam perkahwinan yang menyumbang kepada peningkatan kadar perceraian. Perceraian adalah satu solusi segera yang boleh menamatkan masalah hubungan pasangan dalam perkahwinan. Bagaimanapun, ia tidak dapat memutuskan hubungan keluarga mertua dan anak-anak. Pada asasnya, hampir kesemua pasangan yang berkahwin ingin menjaga hubungan mereka agar kuat dan sihat. Sehubungan itu, Jabatan-jabatan Agama Islam Negeri di Malaysia menubuhkan Unit Rundingcara Keluarga sebagai satu saluran yang dapat membantu pasangan bermasalah dalam perkahwinan. Tujuan makalah ini adalah untuk menganalisis fungsi rundingcara dalam mengukuhkan hubungan pasangan bermasalah dalam perkahwinan. Reka bentuk kajian ini adalah penyelidikan deskriptif. Data dikumpul melalui analisis dokumen iaitu Laman Web Rasmi Jabatan Agama Islam Wilayah Persekutuan dan laporan penyelidikan berkaitan rundingcara dalam perkahwinan. Data dianalisis menggunakan pendekatan deskriptif. Hasil kajian menunjukkan Jabatan Agama Islam Wilayah Persekutuan mempunyai 14 fungsi. Daripada 14 fungsi tersebut, lima adalah untuk fungsi rundingcara dan sembilan untuk fungsi program pembangunan keluarga. Secara keseluruhannya, fungsi rundingcara di Jabatan Agama Islam Wilayah Persekutuan adalah suatu intervensi masalah suami dan isteri dalam perkahwinan, khususnya bagi mengukuhkan hubungan dalam perkahwinan dan mengelak perceraian. Kesemua 14 fungsi rundingcara ini memberi impak terhadap pembangunan institusi keluarga terutamanya bagi mengukuh hubungan dalam perkahwinan.
References
Abdul Kader Talib. 1990. Konsep manusia dan ciri-ciri khusus kaunseling/perundingcara dalam kaunseling menurut perspektif Islam. Kertas kerja Seminar Kaunseling dalam Masyarakat Islam. Yayasan Dakwah Islamiah. Kuala Lumpur, 25-26 September.
Abdul-Rauf, Muhammad. 1994. The Islamic Family: A General View. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Ables, S. Billie & Brandsma, Jeffrey M. 1977. Therapy for Couples. London: Jossey-Bass Publishers.
Amato, Paul R. & James, Spencer. 2013. Divorce in Europe and the United States: Commonalities and differences across nations. Family Science 1(1): 2-13.
Azizah Mohd Rapini, Nur Zulfah Md Abdul Salam, Zanariah Dimon, Hammad Mohamad Dahalan & Zaini Yusnita
Mat Jusoh. 2018. Konsep kajian amalan rundingcara keluarga di Jabatan Agama Islam Negeri-negeri di Malaysia: Tinjauan terhadap keperluan modul khusus. Kertas Kerja International Research Management & Innovation Conference (5th IRMIC 2018). Putrajaya, 7 Ogos.
Caplan, G. 1970. The Theory and Practice of Mental Heath Consultation. New York: Basic Books.
Cook, T.D. & Buccino, A. 1979. The social scientist as a provider of consulting services to the federal government.
Dlm. Platt, J. & Wicks, R. The Psychological Consultant. hlm. 104. New York: Grune & Stratton.
Creswell, J. W. 2012. Educational research – planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research. Boston: Pearson.
David L. Fenell & Barry K. Weinhold. 2012. Counseling Families: An Introduction to Marriage, Couple and Family Therapy. Edisi Keempat. U.S.A.: Love Publishing Company.
Department of Public Expenditure and Reform. 2016. Consultation principles and guidance. https://assets.gov.ie/5579/140119163201-9e43dea3f4b14d56a705960cb9354c8.pdf
Hasan Langgulung. 1990. Kaunseling dalam Masyarakat Islam. Kertas kerja Seminar Kaunseling dalam Masyarakat Islam. Yayasan Dakwah Islamiah. Kuala Lumpur, 25-26 September.
Ibn Kathir, Abi al-Fida’ Ismail Ibn Kathir al-Qushi al-Damshiqi. 2007. Tafsir al-Qur’an al-‘Azim. al-Qahirah: Dar al-Ghad al-Jadid.
Jabatan Kemajuan Islam Malaysia. 2011. Data dan Maklumat Kekeluargaan/Sosial Masyarakat Islam Malaysia. Putrajaya: Jabatan Kemajuan Islam Malaysia.
Jabatan Kemajuan Islam Malaysia. 2017. Rekod Jumlah Pendaftaran Nikah, Cerai dan Rujuk Mengikut Negeri Tahun 2011-2011.
Jabatan Perangkaan Malaysia. 2019. Perangkaan perkahwinan dan perceraian, Malaysia, 2019.
JAWI. 2014. Laman web rasmi JAWI. http://jawi.gov.my/index.php/my/bahagianjawi/perkahwinan-a-pembangunan-keluarga [1 April 2020].
Juho, Härkönenjuho. 2013. Divorce: Trends, patterns, causes, consequences. Stockholm Research Reports in Demography 2013:7. The Demography Unit.
Lembaga Penyelidikan Undang-Undang. 2001. Akta Undang-Undang Keluarga Islam (Wilayah-Wilayah Persekutuan) 1984 (AKTA 303). Kuala Lumpur: International Law Book Services.
LPPKN. 2015. Family Well-Being Index Report Malaysia 2011. Kuala Lumpur: Bahagian Kependudukan, Lembaga Penduduk dan Pembangunan Keluarga Negara.
LPPKN. 2020. Kaunseling keluarga dan perkahwinan. Laman Web Rasmi Lembaga Penduduk dan Pembangunan Keluarga Negara. https://www.lppkn.gov.my/index.php/perkhidmatan-pembangunan-keluarga/173-pk0008 [1 April 2020].
Muhd Mansur Abdullah & Siti Nordinar Mohd Tamin. 1996. Pengantar Kaunseling. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
MyGovernment. 2019. Mengurus institusi keluarga. Putrajaya: Unit Pemodenan Tadbiran dan Perancangan Institusi Keluarga. https://www.malaysia.gov.my/portal/subcategory/14?language=my [1 April 2020].
Najati, Muhammad Uthman. 1985. al-Qur’an wa Ilm al-Nafs. Kaherah: Hai’ah al-Kuttab.
Norhayati Ahmad, Norhudayati Hj. Mansor, Roslee Ahmad, Sulaiman Shakib Mohd. Noor. 2008. Peranan, proses kerja & tanggungjawab kaunselor di Jabatan Agama Islam dalam menangani masalah kekeluargaan. Kertas Kerja Seminar Kaunseling Keluarga. http://www.academia.edu/25542089/Peranan_Proses_Kerja_and_Tanggungjawab_Kaunselor_Di_Jabatan_Agama_Islam_Dalam_Menangani_Masalah_Kekeluargaan [1 April 2020].
Sharifah Zaleha Syed Hasan & Cederroth, S. (1997). Managing Marital Disputes in Malaysia: Islamic Mediators and Conflict Resolution in the Syariah Courts. London: Curzon Press Ltd.
Shertzer, B. & Stone, S. C. 1976. Fundamentals of Guidance and Counselling. Boston: Houghton Mufflin Co.
Siti Marziah Zakaria, Abdul Rahman Ahmad Badayai, Nor Ba’yah Abdul Kadir & Salina Nen. 2018. Pengukuran dan peramal perkahwinan berkualiti: Satu sorotan. Journal of Education and Social Sciences 9(1): 59-64.
Siti Zulaikha Hj. Mohd. Noor. 2003. Rundingcara: Jalan mengatasi masalah keluarga. Majalah Sinar Rohani. November.
Tafsir Pimpinan al-Rahman kepada Pengertian al-Quran 30 Juzu’. 2013. Terj. Abdullah Muhammad Basmeih. Cetakan ke-20. Kuala Lumpur: Darul Fikir Sdn. Bhd.
United Nations. 2011. Population facts. Deparment of Economic and Social Affairs. Population Division. Disember.
Yahya Jaya, M.A. Prof. 2004. Bimbingan Kaunseling Agama Islam. t.tp.: Angkasa Raya.
Williams, K. 2003. Has the future of marriage arrived? A contemporary examination of gender, marriage, and psychological well-being. Journal of Health and Social Behavior 44: 470-487.
Zahran, Hamid Abd al-Salam, 2002. al-Tawjih wa al-Irshad al-Nafsi. Cetakan Ketiga. al-Qahirah: ‘Alam al-Kutub.
Zainab Ismail. 2001. Proses kaunseling Islam di kalangan pasangan yang bermasalah: Satu kajian kes di Jabatan Agama Islam Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur. Tesis PhD, Universiti Sains Malaysia.
Zainab Ismail. 2014. Pendekatan komunikasi dalam kaunseling keluarga. Dlm. Zainab Ismail, Salasiah Hanin Hamjah & Rosmawati Mohamad Rasit. Isu Dakwah Masa Kini – Keluarga, Komuniti Marginal dan Pendidikan, hlm. 54-70. Bangi: Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia.
Zainab Ismail. 2015. Faktor gangguan psikologi dalam kalangan mahasiswa universiti. Al-Hikmah 7(2): 55-71.
Zawanah Muhammad. 1998. Perkhidmatan kaunseling perkahwinan di Jabatan-jabatan Agama Islam. Tesis Sarjana, Universiti Kebangsaan Malaysia.
Copyright (c) 2020 Al-Hikmah
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
