TRAIT PERSONALITI PENDAKWAH MUSLIM: SATU SOROTAN LITERATUR
Abstract
Pendakwah merupakan antara asas utama dakwah selain sasaran, kaedah dan isi kandungan dakwah. Namun, sikap dan tingkah laku pendakwah yang tidak mencerminkan peribadi seorang pendakwah Muslim yang baik akan menjadi penghalang kepada kelancaran gerak kerja dakwah. Oleh itu, kajian ini membincangkan trait personaliti yang harus ada pada setiap pendakwah untuk berjaya dalam lapangan dakwah. Kaedah penyelidikan kualitatif melalui reka bentuk kajian analisis kandungan digunakan. Data yang dikumpul daripada bahan seperti buku, artikel dalam jurnal, prosiding, tesis dan disertasi dianalisis secara deskriptif. Hasil kajian mendapati akhlak yang baik, tahap pengetahuan yang tinggi, penampilan yang menarik, kepimpinan yang mantap dan kemahiran yang pelbagai adalah trait personaliti pendakwah yang berjaya. Setiap pendakwah khususnya dan organisasi dakwah umumnya harus mengambil berat tentang trait personaliti pendakwah dan mengambil tindakan yang sesuai supaya kualiti para pendakwah di Malaysia dapat ditingkatkan.
References
al-Quran al-Karim.
Ab Halim Tamuri, Muhamad Faiz Ismail & Kamarul Azmi Jasmi. 2012. Komponen Asas Untuk Latihan Guru Pendidikan Islam. GJAT 2 (2): 53-63.
Abdul Ghafar Don, Nurul Nazuha Hazizan & Razaleigh Muhamat @ Kawangit. 2011. Dakwah Kepada Non-Muslim: Sorotan Pendekatan Rasul Ulu Al-Azmi. Islamiyyat 33): 45-52.
Ahmad Amri Zainal Adnan. 2009. PSQ Rahsia Personaliti Unggul. Kuala Lumpur: PTS Millennia.
Ahmad Redzuwan Mohd Yunus. 2006. Cabaran dan Masalah Dakwah Masyarakat Orang Asli di Negeri Pahang. Tesis Doktor Falsafah, Universiti Malaya.
Ahmad Sahlan Abdul Hatim & Rosmawati Mohamad Rasit. 2014. Hubungan Pelaksanaan Aktiviti Dakwah Melalui Keseniaan Terhadap Penerapan Nilai-Nilai Murni Dalam Kalangan Pelajar Sekolah. Prosiding Kolokium Antarabangsa Siswazah Pengajian Islam, hlm. 10-18.
Ahmad Tarmizi Abu Bakar & Ab. Halim Tamuri. 2013. Guru Pendidikan Islam (GPI) Sebagai Pendidik Dan Daie Sepanjang Zaman: Satu Analisis. Prosiding Seminar Pertama Pendidikan dan Penyelidikan Islam [SePPIM'13] hlm. 371-385.
Ahmad Zahiruddin Mohd Zabidi & Faisal @ Ahmad Faisal Abdul Hamid. 2014. Membina Pengisian Berpengaruh Dalam Media Baharu Melalui Penulisan Dakwah. Jurnal al-Hikmah 6(2): 78-90.
al-cAmmar, Muhammad Nasir Abd al-Rahman. 2003. Sifat al-Daciyah. Riyad: Arab Saudi.
Asmah Bee Md Nor. 2004. Dimensi Agama dan Spiritual dalam Amalan Kaunseling. International Seminar On Islamic Thoughts Proceedings, hlm. 261-270.
Asmawati Suhid, Mohd Rezduan Mat Jurit, Fathiyah Mohd. Fakhruddin, Abd. Muhsin Ahmad & Mohd. Aderi Che Noh. 2014. Personaliti Pendidik Yang Ideal : Apa Kata Pelajar Di Institut Pengajian Tinggi? Journal of Al-Quran and Tarbiyyah 1(1): 1-8.
Basmeih, Sheikh Abdullah. 2001/1422H. Tafsir Pimpinan Ar-Rahman Kepada Pengertian Al-Quran (30 Juz). Kuala Lumpur: Darul Fikir.
al-Bayanuni, Muhammad Abu al-Fath. 2010. al-Madkhal ila cIlm al-Dacwah. Ed. 4. Beirut: Dar al-Risalah al-'Alamiah.
al-Bukhari, Abu Abdillah Muhammad Ismail. 2010/1431H. Sahih al-Bukhari. Beirut: al-Maktabah al-Ashriyyah.
Earnie Elmie Hilmi. 2014. Peranan Tekno Daie Dalam Berdakwah di Era Teknologi Maklumat dan Komunikasi (ICT). Seminar Antarabangsa Dakwah & Etnik 2014: Da'wah & Ethnicity: Multidisciplinary Perspective Anjuran Pusat Kajian Dakwah Orang Asli dan Pribumi, UKM.
Egdunas Racius. 2004. The Multiple Nature of the Islamic Da‘Wa. Tesis Faculty of Arts, University of Helsinki.
Fariza Md Sham. 2015. Kemahiran Psikologi Dakwah Kepada Golongan Remaja. Jurnal al-Hikmah 7 (1): 95-101.
Fariza Md Sham, Salasiah Hanin Hamjah & Mohd. Jurairi Sharifudin. 2015. Personaliti Dari Perspektif Al-Ghazali. Bangi: Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia.
Ghalwush, Ahmad bin Ahmad. 1978/1399H. Al-Dakwah Al-Islamiyah: Usuluha Wa Wasa'iluha. Kaherah: Dar Al-Kutub Al-Misri.
al-Ghazali, A. H. M. 1999. Ihya' Ulum Al-Din. Kaherah: Dar al-Fajr li al-Turath.
Hamka. 2012. Prinsip Dan Kebijaksanaan Dakwah Islam. Shah Alam: Pustaka Dini Sdn. Bhd.
Ibnu Kathir, Ismail bin Umar al-Qurashiyy al-Dimashqiyy. 2000. Tafsir al-Qur’an al-cAdhim. Beirut: Dar Ibn Hazm.
Ibnu Majah, Abu cAbdullah Muhammad Yazid al-Qazwini. t.th. Sunan Ibn Majah. Muhammad Nasir al-Din al-Albani. Riyad: Dar al Macarif lil Nashr wal Tauzic.
Kamarul Azmi Jasmi. 2012. Penyelidikan kualitatif dalam sains sosial. Kertas kerja Kursus Penyelidikan Kualitatif Siri 1 2012. Anjuran Institut Pendidikan Guru Malaysia Kampus Temenggong Ibrahim. Melaka, 28-29 Mac.
Khairul Anwar Mastor. 2006. Personaliti Malu dan Psikologi Membuat Keputusan di Kalangan Pelajar Melayu. Jurnal Pengajian Umum 7: 67-79.
Khitatabah, cAdnan. 2013. Akhlak Al-Da'iyah Fi Al-Islam Wa Tatbiqatuha Fi Al-Maydan Al-Da'awi. Jordan: 'Alam al-Kutub al-Hadith.
Mahfuz Suhaimi, Latifah Abdul Majid & Ahmad Asmadi Sakat. 2014. Syeikh Ali Ibn Abdul Rahman Al-Kelantani Dalam Bidang Hadith. Prosiding Kolokium Antarabangsa Siswazah Pengajian Islam, hlm.157-162.
Mahmood Nazar Mohamed. 2001. Pengantar Psikologi: Satu Pengenalan Asas Kepada Jiwa Dan Tingkah Laku Manusia. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Matthews, G., Deary, I. J. & Whiteman, M. C. 2009. Personality Traits. Ed. 3. Cambridge: Cambridge University Press.
Mizan Adiliah Ahmad Ibrahim, Ali Yakub Matondang & Asma Abdul Rahman. 2004. Pembentukan Pengukuran Personaliti Pendakwah. Kolej Universiti Islam Malaysia.
Mohamad Nazli Omar. 2013. Pengurusan Dakwah Di Negeri Maju : Kajian Tentang Cabaran Dan Masalahnya Di Melaka. Tesis Doktor Falsafah, Jabatan Dakwah dan Pembangunan Insan, Akademi Pengajian Islam, Universiti Malaya.
Mohd. Dahlan A. Malek & Nurul Hudani Md. Nawi. 2015. Personaliti Menurut Perspektif Islam Dan Barat. Kota Kinabalu: Penerbit Universiti Malaysia Sabah.
Mohd Ismail Mustari, Ahmad Kilani Mohamed, Kamarul Azmi Jasmi & Robiah Ya’akob. t.th. Pembentukan Nilai Dan Kecemerlangan Bagai Melahirkan Generasi Muda Yang Mapan dalam Menghadapi Era Pasca Modenisme. http://eprints.utm.my/20653/1/24.pdf. [10 Oktober 2016]
Mohd. Nasir Omar. 2016. Falsafah Akhlak. Ed. 2. Bangi: Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia.
Muhamad Faiz Ismail, Kamarul Azmi Jasmi & Ab. Halim Tamuri. 2012. Pemantapan Peranan Guru Dan Kaedah P&P Pendidikan Islam : Suatu Agenda Berterusan. Seminar Antarabangsa Perguruan dan Pendidikan Islam (SEAPPI2012), hlm. 91-97.
Muhammad Hasbi Abdul Rahman & Jaffary Awang. 2011. Dakwah Islam Terhadap Kristian: Kajian Perbandingan Metodologi Ibnu Taimiyyah Dan Ahmad Deedat. Prosiding International Conference and Exhibition on Research In Islamic and Arabic Language Education 2011. Anjuran The Islamic Academy Cambridge & Persatuan Intelektual Muslim Malaysia, 26-28 September.
Muhammad Salman Palewai, Siti Rugayah Hj.Tibek & Fariza Md. Sham. 2014. Dakwah Melalui Al-Qiṣṣah: Kajian Novel A.Fuadi. Prosiding Kolokium Antarabangsa Siswazah Pengajian Islam, hlm. 341-362.
Nabilah Mohd Razif. 2011. Isu-Isu Dakwah Majalah Milenia Muslim Menjana Masyarakat Intelektual. World Congress For Islamic History And Civilization: Human Development, hlm. 165-184.
Nur Hazriani Razali & Rosmawati Mohamad Rasit. 2014. Kajian Fenomenologi Filem Patuh Syariah Sebagai Medium Dakwah. Prosiding Kolokium Antarabangsa Siswazah Pengajian Islam, hlm. 481-491.
al-Qaradawi, Yusuf. 2009. Thaqafat Al-Daciyah. Kaherah: Maktabah Wahbah.
al-Qur’an & Terjemahan Tajwid Pelangi. 2014. Kuala Lumpur: Pustaka Darul Iman.
Sarimah Mokhtar, Ab. Halim Tamuri, Mohd Aderi Che Noh, Nurul Hudaa Hassan, Mohamad Maliki Ali & Zahiah Harith. 2010. Amalan Pengajaran Pendidikan Islam: Aplikasi Teori Menurut Perspektif Al-Ghazali Dan Dunkin & Biddle. 1st International Conference on Islamic Education 2010 (ICIED2010). Anjuran Holiday Villa Hotel & Suites Subang, Malaysia, 29 September - 1 Disember.
Shafiza Shafie & Fadlan Mohd Othman. 2015. Garis Panduan bagi Pendakwah Wanita di Televisyen dalam Aspek Penampilan berdasarkan al-Qur’an. Islamiyyat 37 (1): 58-67.
Shahabuddin Hashim & Rohizani Yaakub. 2002. Teori Personaliti Dari Perspektif Islam, Timur Dan Barat. Bentong: PTS Publications & Distributors Sdn. Bhd.
Siti Sarawati Hj. Johar. 2013. Dimension of Neuroticism Personality among Leader and the Impact Towards Self-Esteem of Employee at the Workplace. Procedia - Social and Behavioral Sciences 91(2013): 588 - 593.
Sulaiman Masri. 2005. Kaedah Penyelidikan dan Panduan Penulisan: Esei, Proposal, Tesis. Kuala Lumpur: Utusan Publications.
Suzanah Nilam. 2012. Gerakan Dakwah Di Kota Kinabalu: Kajian Terhadap Pertubuhan Islam Seluruh Sabah (Usia). Tesis Sarjana, Universiti Malaya.
Syed Abdurahman Syed Hussin. 2010. Dakwah Kepada Orang Asli Di Malaysia : Permasalahan Dan Halangan. Jurnal Usuluddin: 155-183.
Walker, Robert. J. 2008. Twelve Characteristics of an Effective Teacher. Educational HORIZONS 61-68.
Wan Ibrahim Wan Ahmad & Zainab Ismail. 2009. Asas Pengetahuan Dan Kemahiran Kepada Pendakwah Profesional Dalam Pengurusan Warga Tua Multi Etnik. Seminar Antarabangsa Dakwah dan Multi Etnik Anjuran Universiti Kebangsaan Malaysia, 22-24 Disember.
Zainab Ismail. t.th. Pendekatan Psikologi Individu dalam Dakwah dan Kaunseling Terhadap Warga Tua. 95-111.
Zaidan, cAbdul Karim. 2000. Usyul al-Dakwah. Beirut: Muassasat al-Risalah.
Zaizul Ab. Rahman, Ahmad Sunawary Long, Jaffary Awang, Indriati Ismail & Ab. Aziz Mohd. Zain. t.th. Peranan Unsur Fitrah Dalam Personaliti Pendakwah Dalam Mencapai Jati Diri Pendakwah Sejati. t.tp.: t.pt.
Zulkefli Aini & S. Salahudin Suyurno. 2014. Hubungan Antara Pendakwah Dengan Mad`U Dalam Komunikasi Insan. Persidangan Antarabangsa Kelestarian Insan. Anjuran Dewan Tunku Ismail Universiti Tun Hussein Onn Malaysia (UTHM) Batu Pahat, 9-10 April.
Zulkefli Aini, Abd Hakim Mohad, Rosmawati Mohamad Rasit, Muhammad Faisal Asha`Ari, Siti Rugayah Tibek, Muhammad Adib Samsudin, Salasiah Hanin Hamjah, Ahmad Irdha Mokhtar & S.Salahudin Suyurno. 2014. Komunikasi Dakwah Antara Budaya Dalam Masyarakat Majmuk Di Sabah. Seminar Serantau Dakwah dan Etnik Anjuran Universiti Malaysia Sabah, 20 November.
Zulkifli Mohamad al-Bakri. 2014. Tokoh Pendakwah Islam: Dr. Abdul Rahman Humaid al-Sumaith. Nilai: Pustaka Cahaya Kasturi Sdn. Bhd.
Copyright (c) 2018 Al-Hikmah
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
